(theo CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ TỈNH BR-VT)

Lịch sử tên gọi địa danh

• Bà Rịa: theo nhiều người giải thích là xưa ở vùng đất này có một bà quê ở Bình Định vào vùng Mô Xoài này khai hoang lập nghiệp, nên để ghi nhớ công ơn này nên người dân địa phương Tôn Thờ Bà, và lấy tên bà đặt cho vùng đất Bà Rịa ngày này.
• Vũng Tàu:

1947	1956	1964	1975	1979	1991
tỉnh Bà Rịa	tỉnh Phước Tuy		tỉnh Đồng Nai		tỉnh BRVT
tỉnh Vũng Tàu	tỉnh Phước Tuy	thị xã Vũng Tàu	tỉnh Đồng Nai	Đặc khu Vũng Tàu-Côn Đảo	tỉnh BRVT
Côn Lôn thuộc Hà Tiên	tỉnh Côn Đảo	Côn Đảo	tỉnh Hậu Giang	Đặc Khu Vũng Tàu-Côn Đảo	tỉnh BRVT

 Buổi đầu khai phá

• Năm 1698, Phủ Gia Định được thành lập gồm 2 huyện Tân Bình và Phước Long trong đó :
  • Huyện Phước Long gồm 4 [Tổng] trong đó có tổng [Phước An] nay là tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và 1 phần tỉnh Đồng Nai như Thị xã Long Khánh, huyện Xuân Lộc, Cẩm Mỹ…
  • Côn Đảo lúc này thuộc tỉnh Hà Tiên.
• Năm 1808, Tổng thành huyện, Huyện trở thành Phủ . Theo đó, tổng Phước An huyện Phước Long trở thành Huyện Phước An phủ Phước Long. Huyện Phước An gồm 2 tổng Phước Hưngvà An Phú.
• Năm 1819, đảo Côn Lôn (Côn Đảo ngày nay) thuộc đạo Cần Giờ tỉnh Gia Định.
• Năm 1937, tách huyện Phước An và [Long Thành] thuộc phủ Phước Long để thành lập phủ Phước Tuy; thành lập huyện mới Long Khánh tách từ huyện Phước An.
  • Phủ Phước Tuy thuộc tỉnh Biên Hoà gồm 3 huyện Phước An, Long Thành và Long Khánh.
• Năm 1839, Đảo Côn Lôn thuộc tỉnh Vĩnh Long.
• Năm 1861, Đảo Côn Lôn thuộc tỉnh Hà Tiên như lúc đầu.

Giai đoạn Pháp Thuộc

• Năm 1862, huyện Phước An đổi thành hạt Thạnh Tra Bà Rịa.
• Năm 1869, đổi hạt Thạnh Tra thành Khu Tham Biện.
• Năm 1882, thành lập Quận Côn Đảo trực thuộc Nam Kỳ.
• Năm 1885, thành lập Thành Phố Vũng Tàu từ khu tham Biên Bà Rịa.
• Năm 1900:

1. Khu Tham Biện đổi thành Tỉnh
2. tỉnh Bà Rịa thành lập mới Tổng An Phú Tân.

• Năm 1905:

1. Nhập Thành Phố Vũng Tàu vào tỉnh Bà Rịa
2. 2 tổng Cơ Trạch và Nhơn Xương tỉnh [Bình Thuận] nhập vào tỉnh Bà Rịa.

• Năm 1929, Thành lập tỉnh Vũng Tàu từ tổng Vũng Tàu, làng Sơn Long và Quận Cần Giờ (tỉnh Gia Định).
• Năm 1934, hạ tỉnh Vũng Tàu xuống cấp Thành Phố
• Năm 1938:

1. Lập Quận Long Điền cho toàn tỉnh Bà Rịa
2. lập mới tổng Phước Hưng Trung

• Năm 1939, tỉnh Bà Rịa gồm 1 Quận Long Điền.
  • Quận Long Điền gồm 8 tổng: An Phú Tân, An Phú Thượng, An Phú Hạ, Phước Hưng Thượng, Phước Hưng Trung, Phước Hưng Hạ, Nhơn Xương và Cơ Trạch.

Giai đoạn 1945 - 1975

• 9/02/1946, quân Pháp chiếm Bà Rịa và Vũng Tàu
• Năm 1947, tái lập tỉnh Vũng Tàu
• Năm 1954, thành lập Quận Xuyên Mộc
• Năm 1956:

1. Thành lập tỉnh Phước Tuy từ tỉnh Bà Rịa và tỉnh Vũng Tàu; Tỉnh Lỵ tại Làng Phước Lễ tổng An Phú Hạ Quận Châu Thành.
2. Thành lập tỉnh Côn Đảo.

• Tỉnh Phước Tuy gồm 6 Quận, 8 tổng và 39 xã.
  • Quận Châu Thành gồm Tổng An Phú Hạ (3 xã), An Phú Tân (4 Xã) và tổng Cơ Trạch (4 Xã: Ngãi Giao, Bình Giã, Bình Ba và Hắc Dịch) .
  • Quận Xuyên Mộc gồm Tổng Nhơn Xương (5 Xã).
  • Quận Long Điền gồm tổng An Phú Thượng (6 xã: Long Điền, An Ngãi, An Nhất, Tam Phước, Phước Tỉnh và Long Hải).
  • Quận Đất Đỏ gồm tổng Phước Hưng Thượng (3 Xã), Phước Hưng Trung (2 Xa) và Phước Hưng Hạ (3 Xã).
  • Quận Vũng Tàu (5 Xã: Thắng Nhất, Thắng Nhì, Thắng Tam, Rạch Dừa và Phước Cơ)
  • Quận Cần Giờ (6Xã).
• Năm 1958, Nhập Quận Đất Đỏ vào Quận Long Điền
• Năm 1959:
  • Tách 2 Quận là Cần Giờ và Quảng Xuyên cho tỉnh Biên Hoà
  • Tái lập Quận Đất Đỏ
• Năm 1961, thành lập Quận Đức Thạnh từ 4 xã (Ngãi Giao, Bình Ba, Bình Giã và Hắc Dịch) của Châu Thành.
• Năm 1962, đổi Quận Châu Thành thành Quận [Long Lễ].
• Năm 1964:
  • Nhập xã Hội Bài Quận Long Lễ vào Quận Phước Hoà.
  • thành lập thị xã Vũng Tàu trực thuộc Trung Ương
• Năm 1965:
  • Nhập Xã Nhu Lâm (Quận Xuyên Mộc) vào Xã Xuyên Mộc.
  • đặt Côn Đảo Trực thuộc Trung Ương.
• Năm 1972, tách đất xã [Hắc Dịch] và xã [Bình Ba] thành lập xã Quãng Phước (Quận Đức Thạnh)
• Năm 1973, nhập quần đảo Trường xa Vào Xã Phước Hải quận Đất Đỏ
• Năm 1974, lập Phường Phước Hải thuộc thị xã Vũng Tàu
• 26-4-1975: Sư đoàn Sao Vàng (Sư đoàn 3) nổ súng vào tiểu khu Phước Tuy, trung tâm huấn luyện Vạn Kiếp, mở màn cuộc tấn công giải phóng Bà Rịa - Vũng Tàu.
• 27-4-1975: Xuyên Mộc và xã đảo Long Sơn hoàn toàn được giải phóng.
• 30-4-1975: Đúng 13h, thành phố Vũng Tàu được hoàn toàn giải phóng.

Giai đoạn sau 1975 - nay

• Năm 1975:
  • Thành Lập tỉnh Đồng Nai từ tỉnh Biên Hoà, Long Khánh, Phước Tuy, 1 phần đất tỉnh Bình Tuy.
  • Tháng 9/1976 lập huyện Côn Đảo thuộc Thành phố Hồ Chí Minh.
  • Tháng 1/1977 chuyển huyện Côn Đảo sang thuộc tỉnh Hậu Giang.

Đặc khu Vũng Tàu-Côn Đảo

• Năm 1979, thành lập đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo trên cơ sở thị xã Vũng Tàu tỉnh Đồng Nai, xã Long Sơn huyện Châu Thành Đồng Nai và huyện Côn Đảo tỉnh Hậu Giang

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu

• Năm 1982,thành lập thị trấn Bà Rịa ( huyện Châu Thành) từ xã Phước Lễ, thị trấn Long Điền (huyện Long Đất) từ xã Long Điền, thị trấn Long Hải (huyện Long Đất) từ xã Long Hải. Giải tán xã Phước Lễ, Long Điền, Long Hải.
• Năm 1991, thành lập tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu từ 3 huyện Châu Thành, Long Đất và Xuyên Mộc thuộc tỉnh Đồng Nai và Đặc Khu Vũng tàu Côn Đảo.
  • tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu khi đó gồm: thị xã Vũng Tàu (tỉnh lỵ), Các huyện: Châu Thành, Long Đất, Xuyên Mộc và Côn Đảo
• Năm 1994. thành lập thị xã Bà Rịa, huyện Tân Thành, huyện Châu Đức, lập Thị Trấn Phú Mỹ trực thuộc Tân Thành, TT Ngãi Giao thuộc Châu Đức. Giải tán huyện Châu Thành
• Năm 2003. giải thể huyện Long Đất. Lập huyện Long Điền và huyện Đất Đỏ.
• Năm 2007, lập thị trấn Đất Đỏ và Thị trấn Phước Hải trực thuộc huyện Đất Đỏ
• Năm 2012, Thành lập Thành Phố Bà Rịa (ngày 22.08.2012)
• Năm 2018, Thành lập Thị xã Phú Mỹ (trên cơ sở huyện Tân Thành)